Grad Niš obeležiće ove godine 300 godina postojanja tvrđave, jednog od simbola grada.
Istoričar Vladimir Jovanović izjavio je za agenciju Beta da je tvrđavu, u sadašnjem izgledu, gradio od 1719. godine do 1723. godine sultan Ahmet III, ali da se na tom mestu Niš nalazi i više od 2.000 godina.
“Kelti su napravili prvo utvrđenje, tu su bili zatim Rimljani, naravno i Vizantija i Sloveni i srpske srednjevekovne države, sve do Turaka. Kroz istoriju tvrđava je nekada bila vojni objekat, nekada su u njoj živeli ljudi, ali je uvek bila centar Niša na desnoj obali Nišave”, objasnio je Jovanović.
Prema njegovim rečima, sultan Ahmet III izgradio je tvrđavu sadašnjeg izgleda zbog opasnosti koja je u to vreme zapretila turskoj državi.
“Austrijanci su zauzeli Beograd u Austro-turskom ratu i krenuli u kontraofanzivu. Turcima je trebalo jako utvrđenje u Nišu i sultan, poznat i kao kralj Lala jer je mnogo voleo lale, naredio je da se sagradi jedno jako utvrđenje”, kazao je Jovanović.
Poznato je, dodao je Jovanović, da je ispred tvđave uvek postojao most, ali je umesto puta koji sad postoji, ranije bio rov sa vodom.
“Na otprilike 150 metara levo od glavnog ulaza u tvrđavu postojala je vodena kapija, tako da je moglo da se kroz Nišavu i vodeni rov uđe unutar zidina”, naveo je Jovanović.
On je kazao da je u vreme Turaka unutar tvrđave bio grad sa mahalama u kojima je živelo uglavnom tursko stanovništvo.
“Postojala je sahat kula koja je krasila deo ispred Bali Begove džamije, a na pojedinim fotografijama vidi se pravoslavna crkva na mestu gde se sada nalazi Letnja pozornica. Crkva je na žalost uništena u eksploziji dinamita posle Drugog svetskog rata”, kazao je Jovanović.
Nakon eksplozije, rekao je, na mestu gde se crkva nalazila ostala je velika rupa, a tadašnje rukovodstvo grada angažovalo je arhitektu Grigorija Samojlova.
On je istakao da unutar zidina tvrđave postoji mnogo objekata koji mogu da se srede i učine dostupnim turistima, ali da je za to potrebna dobra volja, a naravno potrebno je naći novac za tu namenu.
“U svakom slučaju potrebno je napraviti jasan plan šta želimo od tvrđave, da li hoćemo da bude turistički objekat, da li veliki park, da li hoćemo da je zatvaramo uveče ili nećemo, da li hoćemo da naplaćujemo ulaz ili ne”, naglasio je Jovanović.
Obeležavanje 300 godina postojanja tvrđave, dodao je, dobra je prilika da se mnogo toga uradi, a on se nada da će biti urađeno barem nešto.
